Jak dobierać fundusze inwestycyjne do swoich potrzeb?

Jeśli dopiero zaczynasz inwestować, pewnie zastanawiasz się, w jaki sposób dobierać fundusze inwestycyjne do swoich potrzeb. Może wydawać Ci się to trudne na początku, dlatego zobacz krótką ściągawkę na ten temat.

Gdy sama dopiero zaczynałam inwestować w fundusze, czułam się lekko przytłoczona ich ilością. Nie chciałam od razu szczegółowo zapoznawać się z każdym dostępnym funduszem, ponieważ trwałoby to pewnie wieki. Dlatego trzymałam się tego schematu, co maksymalnie ograniczyło mi czas potrzebny na dokonanie wyboru. W tym momencie szeroki wachlarz funduszy i dostęp do różnych aktywów postrzegam jako ich atut. Na początku jednak warto skupić się na kilku podstawowych krokach.

Zapoznaj się z rodzajami funduszy

Aby odpowiednio dobierać fundusze inwestycyjne, trzeba wiedzieć, w czym możemy wybierać. Funduszy jest bardzo wiele, co początkujące osoby może nawet nieco zniechęcać na samym początku. Dlatego najpierw skup się na głównych grupach, bo to do nich przynależą poszczególne fundusze.

Otwarte fundusze inwestycyjne dzielimy na trzy grupy:

Fundusze bezpieczne – zapewniają stabilny wzrost kapitału. Charakteryzują się minimalnym ryzykiem jego utraty. Fundusze bezpieczne mogą być odpowiednie np. dla osób z dużą niechęcią do ryzyka.  W skład funduszy bezpiecznych mogą wchodzić:

• Fundusze dłużne – inwestują one środki w średnio i długoterminowe papiery wartościowe. Zazwyczaj są to obligacje skarbowe, obligacje komunalne czy obligacje przedsiębiorstw.
• Fundusze gotówkowe i rynku pieniężnego – inwestują one środki w krótkoterminowe instrumenty dłużne. Zazwyczaj są to bony skarbowe i pieniężne, bankowe papiery wartościowe np. certyfikaty depozytowe, bony oszczędnościowe, krótkoterminowe weksle komercyjne, czy lokaty międzybankowe. Fundusze gotówkowe i rynku pieniężnego są najbezpieczniejszymi typami funduszy inwestycyjnych, w których ryzyko utraty kapitału w nawet bardzo krótkim czasie, jest bardzo niskie.

Fundusze mieszane –  mogą one dawać wyższą stopę zwrotu niż fundusze bezpieczne. W tego typu funduszach inwestycje przeprowadzane są w różnorodnych proporcjach. Ich celem jest wzrost wartości portfela w długim okresie przy umiarkowanym ryzyku. Fundusze mieszane dzielą się na:

• Fundusze stabilnego wzrostu – inwestują do 40% aktywów w akcje i instrumenty o podobnym charakterze, pozostałą część w papiery dłużne (nie mniej niż 60%). Fundusze stabilnego wzrostu charakteryzują się niższym poziomem ryzyka niż zrównoważone, ale też mniejszymi stopami zwrotu.
• Fundusze zrównoważone – inwestują od 40%-60% środków w akcje a pozostałą część portfela w papiery dłużne (głównie obligacje). Ich potencjalny zysk oraz ryzyko z tym związane są tym większe, im więcej udziałów mają akcje.

Fundusze agresywne – ich celem jest osiągnięcie jak najwyższego zysku przy jednoczesnym wysokim poziomie ryzyka. Fundusze te odzwierciedlają sytuację na giełdach – gdy trwa bessa, jednostki tracą na wartości. Gdy na giełdach trwa hossa i akcje idą w górę, wartość jednostek rośnie, a klienci funduszy osiągają duże zyski. Jednak przy tego typu inwestycjach zalecany jest bardzo długi horyzont czasowy.

Określ swoją skłonność do ryzyka

Aby odpowiednio dobierać fundusze inwestycyjne do swoich potrzeb, poznaj i określ swoją skłonność do ryzyka. Wolisz stabilizację i spokój nawet kosztem zysku, czy może jesteś skłonny odczuć lekki dreszczyk i wcale nie będzie Ci to przeszkadzać? Rodzaj funduszu należy zawsze dopasować do stopnia ryzyka inwestycyjnego.  W jaki sposób dobierać fundusze inwestycyjne do indywidualnej skłonności do ryzyka?

Fundusze bezpieczne - fundusze w tej grupie nie wykazują się dużymi skokami (spadkami czy wzrostami), dlatego mogą być odpowiednie dla osób początkujących; z dużą awersją do ryzyka. Bardzo często są traktowane jako alternatywa dla lokat (możliwe jest osiągnięcie podobnego zysku, a nawet większego niż przy standardowych depozytach).

Fundusze mieszane - mogą być częścią zrównoważonego portfela. Odpowiednie dla osób z umiarkowaną tolerancją na ryzyko; dla osób średniozaawansowanych i zaawansowanych.

Fundusze agresywne – polecane osobom już posiadającym doświadczenie w inwestowaniu oraz takim, które akceptują duże ryzyko oraz spore wahania cen w krótkim terminie.

Ustal horyzont czasowy

Przed zakupem jednostki danego funduszu określ cel, jaki chcesz osiągnąć i w jakim czasie. Jeżeli zależy Ci na inwestycji krótkoterminowej, wybierz fundusze z grupy bezpiecznej. Jeżeli wiesz, że pieniądze możesz przeznaczyć na dłuższy okres inwestycyjny, wtedy możesz ulokować środki także w funduszach z innych grup.

Poznaj strategię zarządzania funduszem

Gdy już zapoznasz się z różnymi rodzajami funduszy, określisz - co Cię w ogóle interesuje, dopiero skup się na szczegółach pojedynczego funduszu. Każdy otwarty fundusz inwestycyjny posiada prospekt informacyjny, który jest dokumentem ogólnie dostępnym. W prospekcie informacyjnym znajdziesz m.in. takie informacje na temat danego funduszu:

• posiadanie zezwolenia KNF
• wpis do rejestru funduszu
• prawa uczestnika
• konstrukcja, kategoria zbywanych jednostek
• zasady realizacji zleceń
• podstawowe zasady polityki inwestycyjnej
• ryzyko inwestycyjne i profil inwestora
• obowiązki podatkowe funduszy

W prospekcie informacyjnym znajdziesz też statut funduszu. Jest to dokument sporządzony w formie aktu notarialnego, który reguluje prawo i obowiązki uczestnika oraz określa organizację i sposób działania funduszu (m.in. cel inwestycyjny funduszu, zasady polityki inwestycyjnej, opłaty manipulacyjne, częstotliwość dokonywania wycen aktywów, minimalną wysokość pierwszej i kolejnej wpłaty).

Podejdź do inwestowania w sposób strategiczny

Gdy już określisz swój cel inwestycyjny, horyzont czasowy (potrzebny na osiągnięcie Twojego celu) oraz oszacujesz swoją skłonność do ryzyka, przeanalizuj strategię wejścia w inwestycję oraz wyjścia z niej. Zastanów się, w którym momencie zakupić dany fundusz oraz w jakiej sytuacji będziesz chciał umorzyć jednostki. Taką decyzję najlepiej podjąć jeszcze zanim zakupisz dany fundusz. Brak strategii wejścia i wyjścia jest często spotykanym błędem wśród osób, które nie do końca wiedzą, co chcą osiągnąć i w jakim czasie.

Pamiętaj, że aby odpowiednio dobierać fundusze inwestycyjne do swoich potrzeb, skup się w pierwszej kolejności na:

• celu inwestycji
• horyzoncie czasowym
• Podejściu do ryzyka
• oczekiwanym poziomie zysku
• własnych możliwościach finansowych

Dopasuj swoją strategię do wieku

Jest taka ciekawa zasad inwestycyjna, która mówi, że udział instrumentów ryzykownych w portfelu może być równy różnicy pomiędzy 100 a naszym obecnym wiekiem. Czyli, im jesteśmy młodsi, tym bardziej możemy pozwolić sobie na ryzykowniejsze ruchy. Dlaczego? Mając mniej lat, możemy pozwolić sobie na dłuższy horyzont inwestycyjny. Dzięki temu możemy postarać się o bardziej efektywne formy pomnażania kapitału. Im więcej mamy lat, tym bardziej troszczymy się o ochronę zgromadzonego już kapitału.

Osoby w starszym wieku mogą budować swój portfel inwestycyjny w oparciu o fundusze bezpieczne, które stanowią jego większość a nawet całość.

Osoby w młodszym wieku mogą bardziej skupić się na funduszach mieszanych i agresywnych, pamiętając o odpowiedniej dywersyfikacji ryzyka.

Wyłącz emocje

Badania z zakresu psychologii inwestycyjnej pokazują, że emocje mają największy wpływ na decyzje inwestycyjne. Tak się jednak składa, że są one najgorszym doradcą! O tym, jak unikać szkodliwego działania pod wpływem emocji, pisałam niedawno w artykule:

Jak emocje wpływają na Twoje decyzje inwestycyjne?