pl 
en
Mówi się, że wszystko zaczyna się zawsze najpierw w głowie. We wcześniejszym artykule pisaliśmy o tym, że mamy realny wpływ na nasze finanse. Zobacz, jak oszczędzają Polacy i w czym oszczędzanie może nam pomóc.
Odroczona gratyfikacja to sztuka wyboru
Masz jakiś wielki cel na przyszłość? Aby go osiągnąć, pewnie musisz zrezygnować z różnych rzeczy tu i teraz. Tak działa odroczona gratyfikacja. Przykładowo - nie kupujesz w tym momencie lepszego i nowszego samochodu, bo chcesz te pieniądze zainwestować w przyszłość dziecka. Stwierdzasz, że auto może jeszcze trochę poczekać. Albo rezygnujesz z częstego jedzenia na mieście po to, aby móc oszczędzać na emeryturę. Uważasz, że jest to dużo ważniejszy cel niż chwilowa wygoda związana ze stołowaniem się na mieście.
Jak oszczędzają Polacy?
Czy oszczędzanie, inwestowanie, style zakupowe lub ubezpieczanie się zależą od wysokości dochodów? Okazuje się, że w dużo większym stopniu zachowania finansowe determinuje nie to, ile ludzie mają pieniędzy, ale jak postrzegają swoją sytuację materialną. Czyli jaki uzyskują poziom zadowolenia z finansów.
Osoby zadowolone ze swojej sytuacji materialnej częściej mają oszczędności, mniej się zadłużają i lepiej potrafią zarządzać swoimi finansami.
Jak wynika z raportu Money Track, większość oszczędności Polaków pochodzi z ich własnych działań: systematycznego lub niesystematycznego oszczędzania, niewiele osób ma oszczędności pochodzące ze spadku (4% oszczędzających) lub sprzedaży majątku (5%).
Kto częściej oszczędza?
Poznaj najpopularniejsze czynniki psychologiczno-ekonomiczne, które wpływają na posiadanie oszczędności.
Oszczędności częściej posiadają:
- Osoby bardziej zadowolone z życia
- Osoby bardziej wewnątrzsterowne, o mniejszym przekonaniu o wpływie innych na ich życie
- Osoby o mniejszym poczuciu krzywdy
- Osoby o mniejszym poziomie materializmu (przekonaniu, że dobra materialne są niezbędne w osiągnieciu szczęścia w życiu oraz przekonaniu, że nabywanie dóbr stanowi centrum życia)
- Osoby o większym przekonaniu, że posiadanie jest miarą sukcesu
- Osoby, dla których pieniądze w mniejszym stopniu stanowią źródło poczucia niższości
- Osoby bardziej gospodarne w swoim stylu wydawania pieniędzy
- Osoby o wyższych zarobkach i lepszej ocenie własnej sytuacji materialnej
Powoli przybywa osób, które chcą zacząć inwestować
Inwestycje finansowe jako forma lokowania oszczędności są jeszcze cały czas mało popularne w Polsce. Mniej niż 10% Polaków posiada fundusze inwestycyjne i większość słabo ocenia swoje kompetencje w tym zakresie.
Polacy również raczej unikają inwestowania ryzykownego, dlatego największym zainteresowaniem (poza lokatami) cieszą się fundusze oparte o obligacje. Można się spodziewać, że jeżeli utrzyma się niskie oprocentowanie kont oszczędnościowych, popularność funduszy będzie w najbliższych latach rosła.
Od 2017 roku (w porównaniu do lat poprzednich), wzrasta zainteresowanie funduszami inwestycyjnymi, a nawet akcjami. Spośród grupy osób korzystających z usług Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych najczęściej wybierane są fundusze bezpieczne, a najrzadziej fundusze ryzykowne.
Jednostki funduszy TFI częściej posiadają:
- Osoby o wyższym zadowoleniu z życia
- Osoby o wyższym poziomie wewnątrzsterowności
- Osoby o niższym natężeniu kultu gotówki
- Osoby czerpiące więcej radości z wydawania pieniędzy
- Osoby o wyższym dochodzie i lepszej ocenie swojej sytuacji materialnej (zarówno mierzonej wprost, jak i relatywnej)
Ile możemy sami dla siebie zrobić
Zdecydowana większość Polaków nie ma żadnych doświadczeń z inwestycjami. Aż 62 proc. osób nie ma żadnych produktów inwestycyjnych, ani oszczędnościowych. Tylko 23% badanych deklaruje, że miało do czynienia z produktami oszczędnościowymi. Jedynie 4% Polaków uważa, że ma duże doświadczenie w zakresie inwestycji i jest w stanie samodzielnie (lub z niewielką pomocą doradcy) podejmować decyzje związane z inwestowaniem
Podstawowe zachowania finansowe związane z oszczędzaniem, inwestowaniem i ubezpieczaniem się w niewielkim stopniu zmieniły się w ciągu ostatnich lat. Cały czas są to obszary, w których wiele można zrobić. Jednak aby nastąpiły zmiany tych zachowań, konieczna jest zmiana naszych postaw oraz praca nad zdrowymi nawykami finansowymi oraz pogłębianie wiedzy w tym zakresie.
Artykuł powstał na podstawie Raportu MoneyTrack Edycja 2019.
Diana Litwin-Dolezińska, autorka bloga pieniadzjestkobieta.pl
