Przegląd tygodnia

Najważniejsze informacje z minionego tygodnia

1. Polska – inflacja
Zgodnie z informacjami Głównego Urzędu Statystycznego poziom inflacji w marcu wyniósł 2,0% r/r i był o 0,1 p.p. wyższy od wcześniejszego szybkiego odczytu. Ceny usług wzrosły o 6,6% r/r, a ceny towarów o 0,4% r/r. W ujęciu miesięcznym ceny wzrosły o 0,2%. Generalnie w Polsce ceny usług odpowiadają za około 25% CPI, a ceny towarów za około 75% CPI. Dużym wyzwaniem jest szacunek inflacji za kwiecień, bowiem powinna ona zawierać już efekt podwyżek VAT na żywność, który zapewne zostanie rozłożony w czasie. Wg informacji prasowych i informacji z Ministerstwa Klimatu i Środowiska maksymalna cena energii elektrycznej w 2024 r. ma sięgnąć 500 zł za MWh. Obecna cena wynosi 412 za MWh. Podwyżka wyniesie zatem około 21%. Ten wzrost będzie przekładał się na poziomy inflacji w drugiej połowie 2024 r.

Źródło: Bloomberg. Opracowanie własne.

Źródło: Bloomberg. Opracowanie własne.

2. Polska – inflacja bazowa
Zgodnie z informacjami Narodowego Banku Polskiego poziom inflacji bazowej (inflacji CPI po wyłączeniu cen żywności i energii) był zgodny z oczekiwaniami i wyniósł 4,6% r/r. oraz 0,5% w ujęciu m/m. Dynamika inflacji bazowej w ujęciu rocznym spada, jednakże w ujęciu miesiąc do miesiąca utrzymała się na najwyższym od 4 miesięcy poziomie wynoszącym 0,5% m/m.

Źródło: GUS, NBP. Opracowanie własne.

Źródło: GUS, NBP. Opracowanie własne.

3. Polska – koniunktura konsumencka
Nastroje konsumentów, mierzone bieżącym wskaźnikiem ufności konsumenckiej, poprawiły się w stosunku do marca. Wartość Bieżącego Wskaźnika Ufności Konsumenckiej, publikowanego przez GUS, wyniosła -11,5 pkt. W analogicznym okresie w 2023 r. poziom pesymizmu wynosił -32,2 pkt. Oczekiwania inflacyjne, po delikatnym wzroście w marcu, wzrosły do najwyższego poziomu od marca 2023 r., co jest zbieżne z zapowiedzianymi podwyżkami stawki VAT na żywność oraz cen energii dla gospodarstw domowych. Wartość wskaźnika wyprzedzającego (WWUK) spadla o 1,6 pkt. – do poziomu -6,8 pkt. Polacy cały czas oceniają przyszłą sytuację lepiej niż obecną, jednak różnica między tymi ocenami zawęziła się. Z obserwacji wynika, że ocena sytuacji bieżącej od 3 miesięcy stabilizuje się, natomiast pogarsza się ocena przyszłej sytuacji. Ważne dla sprzedaży detalicznej wskaźniki dotyczące zarówno obecnego jak i przyszłego dokonywania ważnych zakupów nadal się poprawiają. Znacząco poprawiła się także obecna możliwość oszczędzania pieniędzy.

Źródło: GUS, NBP. Opracowanie własne.

4. Strefa euro – inflacja
Zgodnie z informacjami Eurostat stopa inflacji w strefie euro wyniosła w marcu 2,4% r/r. W Unii Europejskiej poziom inflacji wyniósł 2,6% r/r. Najniższe roczne stopy inflacji odnotowano na Litwie (0,4%), w Finlandii (0,6%) i Danii (0,8%). Najwyższe roczne stopy inflacji odnotowano w Rumunii (6,7%), Chorwacji (4,9%), Estonii i Austrii (w obu przypadkach 4,1%). Eurostat podaje, że w porównaniu z lutym bieżącego roku inflacja w ujęciu rok do roku spadła w trzynastu państwach członkowskich, pozostała stabilna w czterech, a wzrosła w dziesięciu. W marcu największy wkład w roczną stopę inflacji w strefie euro miały usługi (+1,76 punktu procentowego), a następnie żywność, alkohol i tytoń (+0,53 punktu procentowego), towary przemysłowe nieenergetyczne (+0,30 punktu procentowego) i energia (-0,16 punktu procentowego).

Źródło: Eurostat. Opracowanie własne.

Źródło: Eurostat. Opracowanie własne.

5. ZEW
Wg ZEW, wartość indeksu ZEW, obrazującego sentyment gospodarczy w Niemczech, wzrosła w kwietniu o 11,2 pkt. względem marca – do poziomu 42,9 pkt. Poprawiły się zatem oczekiwania dotyczące przyszłej sytuacji. W komentarzu do wyników tego badania czytamy m.in., że połowa respondentów spodziewa się, że sytuacja w gospodarce niemieckiej poprawi się w ciągu najbliższych sześciu miesięcy. Baza do tej poprawy jest natomiast bardzo niska dlatego, że ocena bieżącej sytuacji gospodarczej nadal jest bardzo pesymistyczna – indeks obrazujący to zjawisko znajduje się na historycznie niskich poziomach wynoszących -79,2 pkt.

Źródło: ZEW. Opracowanie własne.

6. IMF – rewizja prognoz na lata 2024 i 2025
Międzynarodowy Fundusz Walutowy zaktualizował w kwietniu prognozy wzrostu gospodarczego na lata 2024 – 2025. W górę zrewidowano prognozy zarówno dla grupy gospodarek rozwiniętych, jak i rozwijających się. Spośród krajów rozwiniętych najbardziej podniesiono prognozę dla USA. W dół zrewidowano prognozę dla Niemiec.  Prognoza dla Chin pozostała niezmieniona. O 0,3% podniesiono prognozę dla Polski.

Źródło: IMF. Opracowanie własne.

7. Chiny
Dane z chińskiej gospodarki okazały się być lepsze od oczekiwań. Wzrost PKB w 1 kwartale wyniósł 5,3% wobec oczekiwań na poziomie 4,8% i 5,2% w IV kwartale 2023 r. Tempo wzrostu gospodarczego w ujęciu kwartał do kwartału wyniosło 1,6% po wyrównaniu sezonowym. Stało się tak pomimo gorszych od oczekiwań odczytów dynamiki produkcji przemysłowej (4,5% r/r vs. oczekiwane 6,0% r/r) oraz słabszej dynamiki sprzedaży detalicznej (3,1% r/r vs. oczekiwane 4,8% r/r).

8. Jerome Powell o inflacji
Do wartych odnotowania należy wypowiedź szefa FED dotycząca obecnej percepcji procesów inflacyjnych w amerykańskiej gospodarce i sytuacji na rynku pracy. Wg niego sytuacja na amerykańskim rynku pracy jest bardzo dobra i przebiega na nim proces powrotu do równowagi i proporcji między różnymi kategoriami zatrudnionych właściwymi dla gospodarki USA przed wybuchem pandemii. Jeżeli chodzi o procesy inflacyjne to FED był pod wrażeniem tempa spadku inflacji w drugiej połowie 2023 r., ale przyjął bardzo ostrożne stanowisko, aby nie przereagować (przypis: tzn. zbyt wcześnie nie rozluźnić polityki pieniężnej) biorąc pod uwagę tamte dane. Powell przywołał obecne poziomy inflacji bazowej (CORE PCE), które są obecnie praktycznie niezmienione i podkreślił, że do rozpoczęcia łagodzenia polityki pieniężnej konieczna jest pewność FED, że proces powrotu inflacji do celu jest trwale zakotwiczony w gospodarce USA. W tym kontekście podkreślił, że ostatnie dane w oczywisty sposób nie dają FED takiej pewności i że z dużym prawdopodobieństwem osiągnięcie takiego poziomu pewności, by zacząć obniżać stopy, zajmie dłużej niż oczekiwano. Powiedział również, że obecne miary poziomu restrykcyjności polityki pieniężnej dają dużo miejsca do jej rozluźniania w przyszłości, zwłaszcza jeżeli warunki na rynku pracy niespodziewanie by się pogorszyły.

9. WTO – dynamika handlu
Światowa Organizacja Handlu (WTO) opublikowała raport dotyczący perspektyw i statystyk globalnego handlu (Global Trade Outlook and Statistics: https://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/trade_outlook24_e.pdf). W raporcie WTO prognozuje m.in. wzrost światowego handlu w 2024 r. o 2,6%, przy założonym poziomie wzrostu światowego PKB w 2024 r. o 2,6%. Przy czym ryzyka są asymetryczne i prawdopodobieństwo tego, że faktyczna dynamika będzie niższa jest większe od prawdopodobieństwa wyższego wyniku. Jest to rezultat tego, że napięcia geopolityczne i niepewność polityczna mogą ograniczyć zakres jakiegokolwiek odbicia w handlu. Autorzy raportu wskazują, że podczas gdy wzrost eksportu powinien poprawić się w wielu gospodarkach wraz ze wzrostem popytu zewnętrznego na towary, ceny żywności i energii mogą ponownie podlegać skokom związanym z wydarzeniami geopolitycznymi. WTO wskazuje, że zaobserwowała wstępne oznaki fragmentacji przepływów handlowych, przy czym eksport i import zmieniły kierunek zgodnie z liniami geopolitycznymi. W międzyczasie wzrosła niepewność związana z polityką handlową. Od początku wojny na Ukrainie handel między hipotetycznymi blokami składającymi się z gospodarek o podobnych poglądach politycznych (w oparciu o wzorce głosowania w Zgromadzeniu Ogólnym ONZ, oznaczone jako Wschód i Zachód) rósł o 4% wolniej niż handel wewnątrz tych bloków. Jak dotąd dane nie wskazują jednak na rosnący trend w kierunku regionalizacji lub nearshoringu handlu.

Źródło: WTO i UNCTAD. Szacunki WTO. Zacieniony obszar reprezentuje zarówno zmienność, jak i subiektywną ocenę ryzyka.

Źródło: Za WTO, Blanga-Gubbay and Rubínová (2023). Dane wyrównane sezonowo, bez Federacji Rosyjskiej, Białorusi i Ukrainy.

Na radarze:

• Polska: wynagrodzenia, PPI, produkcja przemysłowa, sprzedaż detaliczna.
• Strefa euro: IFO, nastroje konsumentów
• USA: PKB Za 1 kwartał (Advanced), PCE,
• Japonia: posiedzenie Bank of Japan